خانه تاب آوری ایرانیان به عنوان اولین رسانه تاب آوری کشور، در سال ۱۳۹۳ با تلاشهای ارزشمند دکتر جواد طلسچی یکتا تأسیس گردید.
این مرکز نه تنها یک بستر برای تقویت تاب آوری فردی و اجتماعی است، بلکه به پژوهش و بررسی روشهای نوین در حوزه روانشناسی و مددکاری اجتماعی میپردازد.
در این مطلب، به بررسی تأسیس این خانه، فعالیتهای آن و تأثیرات آن بر جامعه خواهیم پرداخت.
تأسیس خانه تاب آوری ایرانیان به عنوان یک نیاز اجتماعی اساسی شکل گرفت.
بعد از سالها تحقیقات و مطالعات در حوزۀ روانشناسی و مددکاری اجتماعی، دکتر طلسچی یکتا به این نتیجه رسید که همه اقشار جامعه نیازمند آموزشی است که بتوانند بهطور مؤثر با چالشهای زندگی روبرو شوند.
خانه تاب آوری به عنوان محلی برای یافتن منابع آموزشی و تلاش برای ارتقاء سطح روانی افراد و خانوادهها تأسیس شد.
از زمان تأسیس خانه تاب آوری، این مرکز موفق به انتشار ۱۵ کتاب در حوزههای مختلف روانشناختی و مددکاری اجتماعی شده است.
این کتابها شامل موضوعات مختلفی همچون مدیریت استرس، انگیزش در زندگی، و توانمندیهای فردی میشود.
هر یک از این کتابها به عنوان یک منبع معتبر برای دانشجویان، پژوهشگران و عموم مردم، بستری مناسب برای یادگیری و توسعه فردی فراهم آورده است.
همچنین خانه تاب آوری با برگزاری دورههای آموزشی مختلف، به ترویج مبانی تاب آوری در جامعه کمک میکند.
این دورهها از طریق کارگاههای عملی، سمینارهای علمی و جلسات مشاوره برگزار میشود و به افراد مهارتهای لازم برای مدیریت بحرانهای زندگی را آموزش میدهد.
روشهای نوین تاب آوری: در دنیای پرتلاطم امروز، مفهوم تابآوری یا قدرت مقابله با چالشها و ناامیدیها به یکی از کلیدیترین مباحث در زمینه روانشناسی و توسعه فردی تبدیل شده است.
با رشد روزافزون استرسها و فشارهای زندگی، ضرورت آشنایی با روشهای نوین تابآوری بیش از پیش حس میشود.
در این نوشتار به بررسی روشهای نوین تابآوری و چگونگی بهکارگیری آنها در زندگی روزمره خواهیم پرداخت.
تابآوری به معنای توانایی فرد برای کنار آمدن با چالشها و ناملایمات و نیز بازگشت به حالت طبیعی پس از مواجهه با مشکلات است.
این واژه، که در ابتدا بیشتر در زمینه سیستمهای اکولوژیکی و مهندسی مورد استفاده قرار میگرفت، به تدریج به حوزههای روانشناسی و اجتماعی منتقل شده است.
گسترش این مفهوم به ما میآموزد که تابآوری نه صرفاً به معنای عدم شکست، بلکه به معنای رشد و یادگیری از تجارب دشوار است.
تابآوری نهتنها بر سلامت روانی فرد تأثیر میگذارد، بلکه میتواند کیفیت زندگی را نیز بهبود بخشد.
افراد تابآور قادر هستند احساسات منفی را مدیریت کنند، از شکستها درس بگیرند و در مواجهه با مشکلات به طور مؤثری عمل کنند.
نتایج تحقیقات نشان میدهد که افرادی که دارای سطح بالاتری از تابآوری هستند، کمتر دچار اضطراب و افسردگی میشوند و در عوض، موفقیتهای بیشتری در زندگی شخصی و حرفهای خود کسب میکنند.
در دنیای کنونی، دیالوگها و گفتگوهای اجتماعی به عنوان یکی از ارکان مهم توسعه و تغییرات اجتماعی مطرح هستند. اما چه زمانی این گفتگوها میتوانند به نتایج ملموس و اثرات مثبت در زندگی عمومی برسند؟
پرسش مهم این است که آیا میشود از پشت تریبونها پایین آمد و به میدان عمل وارد شد؟
آمارها نشان میدهد که سفره مردم متوسط به پایین جامعه به شدت کوچکتر شده و زندگی روزمره برای بسیاری از آنها به چالشی جدی تبدیل شده است.
در این شرایط، آیا فعالیتهای علمی و پژوهشی که تنها در محافل تخصصی و دانشگاهی دنبال میشوند، میتوانند به بهبود وضعیت معیشت مردم کمک کنند؟
بر اساس تجربه، تا زمانی که این فعالیتها نتایج عملی و ملموس نباشند، نمیتوانند تغییرات واقعی ایجاد کنند.
امروز زمان آن رسیده که نه فقط سخنان زیبای تئوری را در سمینارها و کنفرانسها بشنویم، بلکه از تئوری به عمل یعنی به میدان بیاییم.
متخصصین و پژوهشگران باید با دیدگاههای علمی خود به میادین اجتماعی ساختارشکنانه افتخار کنند و از تجربیات عینی و ملاحظات جامعهشناختی خود بهره ببرند.
این تنها راهی است که میتواند به حل مشکلات واقعی و در نتیجه، به سفره مردم نزدیکتر شود.
گفتگوهای اجتماعی باید کارآمد باشند و در شرایط کنونی، باید به نتایجی برسند که مستقیماً بر زندگی مردم تأثیر گذارند.
به عنوان مثال، در بحث اقتصادی، شاید لازم باشد که پیشنهادات و راهکارهایی ارائه دهیم که منجر به اشتغالزایی و کاهش هزینههای خانوارها شود.
اینجا است که اهمیت عملگرایی و همکاری بین صاحبنظران در مختلف حوزهها به وضوح نمایان میشود.
لازم است تا طرحها و ایدههای نوین معطوف به نیاز حال حاضر جامعه ارائه شود.
برای دستیابی به موفقیت در این مسیر، لازم است که گفتگوها و تحرکات اجتماعی به دور از فضاهای بسته علمی و آکادمیک، در جمعهای مردمی و خیابانی صورت بگیرد.
مراکز مثبت زندگی: بازوان واقعی سازمان بهزیستی: زندگی اجتماعی و اقتصادی افراد به عنوان یکی از اساسیترین محورهای توسعه پایدار، نیازمند توجه ویژه به آحاد مختلف جامعه است.
در این راستا، مراکز مثبت زندگی سازمان بهزیستی کشور به عنوان بازوان واقعی این سازمان، با ارائه خدمات متنوع به جامعه هدف، نقش حیاتی در ارتقاء سطح کیفیت زندگی افراد ایفا میکنند.
این مراکز در محلههای آسیبخیز و کمبرخوردار کشور، علیرغم تمامی چالشها، چراغ راهی برای نیازمندان شدهاند و به عنوان نهادهای حمایتی اجتماعی، بیوقفه به خدمترسانی ادامه میدهند.
در دنیای امروز، رفاه اجتماعی و حمایت از افراد نیازمند اهمیت بسیاری دارد. مراکز مثبت زندگی به عنوان یکی از ابتکارات سازمان بهزیستی در ایران، در سال ۱۳۹۹ برای پاسخ به این نیازها تأسیس شدند.
این مراکز به عنوان یک سازوکار اجتماعی و ارتباط میان دولت و جامعه، نقش مؤثری در شناسایی و ارائه خدمات مناسب به اقشار مختلف جامعه ایفا میکنند.
مراکز مثبت زندگی با هدف اصلی شناسایی و برآورده کردن نیازهای رفاهی و اجتماعی اقشار آسیبپذیر جامعه تأسیس شدهاند.
این مراکز در تلاشند با استفاده از کارشناسان و مشاوران متخصص، نیازها و مشکلات افراد را شناسایی کرده و به دامنهای از خدمات اجتماعی و حمایتی دسترسی دهند.
هدف دیگر این مراکز، توانمندسازی جوانان، زنان بیسرپرست و سرپرست خانواده و معلولان است که نشان از توجه به هویت و کرامت انسانی آنان دارد.
این مراکز خدمات متنوعی را به جامعه هدف ارائه میدهند که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
توانبخشی اجتماعی افراد و خانوادهها به عنوان یکی از محورهای کلیدی فعالیتهای مراکز مثبت زندگی، در دستور کار این مراکز قرار دارد. این خدمات شامل مشاوره روانشناختی، کمک به ایجاد نظامهای حمایتی و تسهیل در روند درمان افراد آسیبدیده است.
یکی از مهمترین مأموریتهای این مراکز، ایجاد اشتغال پایدار برای افراد دارای معلولیت و دیگر آسیبدیدگان اجتماعی است. با برگزاری دورههای آموزشی متناسب با بازار کار و حمایتهای مالی، این مراکز توانستهاند به رکوردهای ارزشمندی در زمینه اشتغال دست یابند.
آموزش خانوادهها در زمینه مسائل اجتماعی و فرهنگی، از دیگر فعالیتهای این مراکز به شمار میرود. این آموزشها در جهت توانمندسازی خانوادهها و افزایش آگاهی آنها از حقوق اجتماعی و خدمات موجود به آنها ارائه میشود.
با وجود موفقیتهای چشمگیر این مراکز، چالشهای متعددی نیز در مسیر فعالیت آنها وجود دارد.
از جمله این چالشها میتوان به عدم تأمین منابع مالی کافی، کمبود امکانات و نداشتن آگاهی عمومی نسبت به فعالیتها و خدمات این مراکز اشاره کرد.
همچنین، بعضاً اظهارنظرهای غیرکارشناسی و تهاجمی نسبت به فعالیتهای مراکز مثبت زندگی صورت میگیرد که میتواند موجب کاهش انگیزه و ایجاد مشکلات روانی برای مدیران و کارمندان این مراکز شود.
با توجه به پتانسیلهای موجود و تجارب موفقی که تاکنون کسب شده، انتظار میرود که مراکز مثبت زندگی در سالهای آتی با گسترش دامنه فعالیتهای خود و جذب نیروهای متخصص، نقش بسیار مؤثری در بهبود وضعیت اجتماعی و اقتصادی جامعه ایفا کنند.
همچنین، وجود کانونهای صنفی برای دفاع از حقوق مادی و معنوی این مراکز و کارکنان آنها میتواند به بهبود شرایط کاری و ارائه خدمات بهتر کمک کند.
تنهایی اجتماعی و اقدام مبتنی بر شواهد موضوع این نوشتار است و در ادامه به بررسی مفهوم تنهایی اجتماعی، تأثیرات آن و راهکارهای مبتنی بر شواهد خواهیم پرداخت.
با الهام از نام کتاب دکتر مورلی گلیکن، استاد فقید مددکاری اجتماعی
در دنیای امروز، تنهایی اجتماعی به یکی از مسائل جدی و گستردهای تبدیل شده است که تأثیرات عمیق و گستردهای بر روی سلامت جسمی و روانی افراد دارد.
این پدیده نه تنها به تازگی به وجود آمده، بلکه تاریخچهای عمیق دارد و به طور دائمی در جوامع مختلف وجود داشته است.
برای درک بهتر این موضوع و یافتن راههای مؤثر برای مقابله با آن، باید به شواهد علمی و تحقیقات معتبر توجه کنیم.
در این نوشتار، به بررسی مفهوم تنهایی اجتماعی، تأثیرات آن و راهکارهای مبتنی بر شواهد برای مقابله با این مشکل خواهیم پرداخت.
تنهایی اجتماعی به حالتی اطلاق می گردد که افراد احساس میکنند از دیگران جدا شدهاند و فاقد ارتباطات اجتماعی کافی هستند.
این احساس میتواند ناشی از عدم وجود روابط عاطفی و دوستیهای معنادار باشد. در حالی که ممکن است فردی بسیاری از ارتباطات اجتماعی را داشته باشد، اما در حالت تنهایی اجتماعی، او احساس میکند هیچ کس او را درک نمیکند.
این پدیده در جامعه مُدرن به دلایل مختلفی نظیر فرسودگی شغلی، زندگی تکنفره، و رشد روزافزون رسانههای اجتماعی به ویژه در دوران پاندمی کووید-۱۹ تشدید شده است.
تنهایی اجتماعی میتواند منجر به افسردگی، اضطراب و سایر اختلالات روانی شود. تحقیقات نشان میدهند که افرادی که احساس تنهایی دارند، بیشتر در معرض ابتلا به بیماریهای روانی قرار دارند.
این افراد ممکن است احساس ناامیدی، یأس و خستگی دائمی کنند که میتواند به چرخهای از افکار منفی دامن بزند.